Intensive care richt zich op de opvang van patiënten waarbij tijdelijk één of meer functies noodzakelijk voor het leven, uitgevallen zijn. We noemen dit vitale functies. Ademhaling is een voorbeeld van zo’n vitale functie, die overgenomen kan worden door beademing. Opname op de intensive care is een intensieve fase in de zorg voor een patiënt en ook vaak een risicovolle fase. Het is daarom een belangrijk onderwerp voor een risicogestuurde inspectie.
Waar letten wij als inspectie extra op?
Er zijn drie indicatoren beschikbaar voor de intensive care.
- De patiënt op de juiste plaats
Kinderen moeten niet langer dan strikt noodzakelijk opgenomen zijn op een afdeling voor volwassenen en zeker niet als zij intensieve zorg nodig hebben.
Daarom volgen we dit met een indicator. Dit geldt ook voor ziekenhuizen die wel een intensive care voor kinderen hebben, maar toch kinderen opnemen op een intensive care voor volwassen.
- Samen leren
De intensive care is een omgeving waarin veel data beschikbaar zijn. Maar die data worden niet altijd omgezet in bruikbare informatie. De stichting NICE bevordert de beschikbaarheid van informatie voor kwaliteitsbewaking. NICE is een gezamenlijk initiatief van de Nederlandse intensive cares.
We vinden het belangrijk dat afdelingen meedoen aan dataverzameling van de stichting NICE en zo niet in een isolement terecht komen en daardoor signalen over mogelijke problemen missen.
- Gepast reageren bij problemen
De snelheid van reactie op een probleem (lage bloedsuiker in het geval van de indicator hypoglycemie) is belangrijk voor een goed resultaat. Daarom monitort NICE de snelheid van herstel bij een lage bloedsuiker.
De variatie in die snelheid bleek in 2016 veel groter dan verwacht toen de indicator werd voorgesteld door de betrokken vereniging. Dat was een reden om met extra aandacht naar de resultaten over 2017 te kijken, met positief resultaat, de resultaten waren veel beter.
Gelukkig bleken de resultaten in 2018 vrijwel gelijk aan 2017. Het was gelukt om de verbetering vast te houden.
3.1.1 Beademing van kinderen op de intensive care
Behandeling van kinderen op een intensive care voor volwassenen, langer dan 72 uur is zeldzaam. Het overgrote deel van de kinderen (148) wordt kortdurend beademd. Als langere behandeling nodig is worden zij succesvol overgeplaatst. Dit is conform de heersende afspraken. {deze tekst OOK als streamer in de rechtermarge} In 2018 is het aantal kinderen dat langer dan 72 uur op een intensive care voor volwassenen wordt beademd, gehalveerd tot 8. Dit aantal was al laag en is hiermee nog lager geworden. Deze indicator is dan ook terecht gestopt. Dat wil niet zeggen dat waakzaamheid overbodig is: er zijn nog steeds kinderen die te lang op een IC voor volwassenen zijn opgenomen.
3.2.1 Deelname aan de kwaliteitsregistratie NICE
Alle instellingen nemen deel aan de minimale dataset van NICE. Deelname is verplicht volgens de kwaliteitsstandaard voor intensive care. Negen instellingen leveren geen data aan voor de kwaliteitsindicatoren van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC). Enkele ziekenhuizen lichten toe dat zij de data wel registreren, maar niet insturen. 21 instellingen leveren geen data over complicaties aan NICE. De meeste geven aan deze intern te registreren en te bespreken. Het is daarbij niet duidelijk hoe deze data getoetst worden aan landelijke gegevens.
3.2.2 Lage bloedsuiker op de intensive care
Perioden met een te lage bloedsuiker zijn gevaarlijk en dus ongewenst. Er was een daling van het percentage lage bloedsuikers van 17,8% tussen 2016 en 2017, waarbij de duur van de periode met een te lage bloedsuiker ook met 30% is afgenomen. De resultaten zijn in 2018 vergelijkbaar met 2017 en dat is goed te noemen. De ziekenhuizen laten alleen niet weten waar deze verbetering op gebaseerd is. Dat maakt het minder goed mogelijk om hier conclusies over de kwaliteit van zorg aan te verbinden. Dat was in 2017 ook het geval. Wel is het een goed teken dat de resultaten in twee achtereenvolgende jaren hetzelfde zijn. Dat laat zien dat het geen eenmalige verbetering was.
Wat zijn belangrijke ontwikkeling in de normen waarop het toezicht is gebaseerd?
Halverwege 2018 was de implementatieperiode afgelopen van de nieuwe kwaliteitsstandaard voor intensive care. Dit houdt in dat de ziekenhuizen vanaf dat moment moeten voldoen aan deze kwaliteitsstandaard van de NVIC (NICE).
